De Wijsßelsche Encke

U bevindt zich (zie pijl) in het openbaar toegankelijke deel van het ‘nieuwe landgoed’ “De Wijsßelsche Encke” een naam die terug te vinden is in de historische beschrijvingen van dit gebied.

Het nieuwe landgoed ligt in een kampenlandschap dat lokaal bekend staat als de ‘Wieselsche Enk’ De bebouwing op deze locatie ligt op de overgang van de enk en het beekdal van de Meibeek. De twee erven langs de beekloop, omsloten door beukenhagen vormen nu tezamen een prachtig gehuchtje en bestaan uit een tweetal woningen, met bijbehorende bijgebouwen en opgaande beplantingen. In het Groot Apeldoorns Landschaps Kookboek (2011) worden de erven als één van de mooiste landelijk gelegen woongehuchtjes vernoemd.

De monumentale hallehuisboerderij uit 1838 is een gemeentelijk monument (gem. Apeldoorn), bestaande uit een voorhuis en deel, waar vroeger de koeien stonden. Het huidige ensemble bestaat verder uit een bakhuisje, oude potstal en hooiberg. In 2008 zijn de woonboerderij, het bakhuisje en potstal volledig gerestaureerd. Bijbehorende hooiberg is in 2010 nieuw gebouwd. Het gehele woonerf en de privétuin werden hierbij opnieuw ingericht. De boerderij is thans als woonboerderij in gebruik.

Het ervensemble

De woonboerderij, bijgebouwen, opgaande houtopstanden en landerijen vormen een bijzondere landschappelijke compositie, die door ontwikkelingen in de tijd aan kwaliteit hebben ingeboet. Op basis van een ruimtelijk- en cultuurhistorische analyse van het gebied door bureau Poortvliet & partners is een herstelplan voor het ervenensemble en de houtopstanden gemaakt. De bebouwing is ingrijpend gerestaureerd, erf en houtwallen zijn van de opslag van beplantingen ontdaan en er is een notenlaan, een groep linden en een hoogstam fruitboomgaard aangeplant. Door herstel en uitbreiding van de houtopstanden werd het landschap ruimtelijk en functioneel hersteld. Zichtlijnen en doorzichten over de landerijen vormen daarbij een centraal thema.

Het bestaande erf wordt aan de voorzijde van de woning gedomineerd door twee hoog opgaande monumentale linden. De op de erfgrens hoog uitgegroeide beukenhaag vormt de natuurlijke afsluiting van de privétuin en overgang naar de enk. Het gebruik van de woonboerderij sluit echter niet meer aan op de traditionele indeling van het boerenerf met een ‘voor’ en ‘achter’. Aan de voorzijde ligt de bloementuin en een groot grasveld, dat naadloos overgaat in het bloemrijke grasland. Beschut tussen de woonboerderij en opstallen liggen de terrassen, bloemen pluktuin, kruidentuin, grasveld en een eigentijdse waterput. Kenmerkend voor deze locatie is de scheiding tussen het woonerf en het verkeerserf. Een eenvoudige houten poort sluit het verkeerserf met potstal en hooiberg af en vormt de scheiding tussen privé en openbaar. Een fraaie cortenstalen poort met uitgefreesde lindeblaadjes als speels architecturaal motief vormt de scheiding tussen het woonerf en het openbaar toegankelijke gebied.